Bu bölüme kadar, AK Parti hükümeti ve seçmen kitlesi arasındaki bağımlılık ilişkisinin güvencesizlik ve sosyal yardımlar etrafında şekillendiğini verileri ışığında ele aldım. Peki, hükümet ve sermaye arasındaki karşılıklı fayda ilişkisi hangi mekanizmalar üzerinden yaratılıyor?Hükümet, başta Kamu İhale Yasası olmak üzere yaptığı yasal ve prosedürel düzenlemelerle kamu kaynaklarının sistematik olarak kendisine yakın sermaye gruplarına aktarıldığı bir partizan kaynak dağıtımı sistemi yarattı. Kamu ihaleleri, inşaat ve maden çıkarma izinleri, ucuz kredi ve vergi affı gibi uygulamalarla kamu kaynakları belirli sermaye gruplarına aktarılıyor.Esra Çeviker Gürakar ve Tuba Bircan tarafından yayımlanan bir <a fr-original-style="" href="chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https%3A/erf.org.eg/app/uploads/2016/10/1053.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">makalede</a>, 2002-2014 yılları arasında yaklaşık 500 milyar dolar değerinde kamu ihalesi dağıtıldığı belirtiliyor. 2004-2011 yılları arasında ise, dağıtılan kamu ihalelerinin %40’ının AK Parti’ye yakın şirketlere verildiği, kalan %45’lik ihalenin ise bu şirketlere bağlı taşeron firmalara dağıtıldığı ifade ediliyor.Öte yandan, 2002-2017 yılları arasında AK Parti hükümeti tarafından yapılan 62 milyar dolarlık özelleştirmenin de büyük kısmı yine hükümete yakın sermaye sahiplerine verildi. Bir diğer çarpıcı veri ise, 2004-2011 yılları arasında yapılan inşaat ihalelerinin %64’ünün – ki bu oran 100 milyon liraya tekabül ediyor – yine hükümete yakın şirketlere verildiğini <a fr-original-style="" href="chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https%3A/erf.org.eg/app/uploads/2016/10/1053.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gösteriyor.</a> Bu dönemde, inşaat sektörü üzerinden yaratılan rant mekanizmasına ek olarak temel kamu hizmetleri arasında yer alan ve neoliberal politikalar sonucunda özelleştirilen elektrik ve doğal gaz dağıtım ihaleleri de bir başka rant kaynağı olarak kullanıldı. AK Parti döneminde yapılan 20 elektrik dağıtım ihalesinden 16’sı iktidara yakınlığıyla bilinen Kolin, Limak, Çalık, Kazancı ve Cengiz holdinge dağıtıldı. AK Parti döneminde yaratılan rant mekanizmasının en büyük kaynağını, kamuya ait arsaların TOKİ tarafından özelleştirilerek ihale yoluyla yandaş inşaat şirketlerine aktarılması oluşturuyor. 2003-2022 yılları arasında 980 binden fazla konut üreten TOKİ’nin, ihalelerinin %60’ı iktidara yakın şirketlere verildi.İktidar, kendisine yakın sermaye sahiplerine dağıtılan milyarlarca lira kaynak karşılığında bu şirketlerden nasıl bir fayda sağlıyor? Berk Esen ve Şebnem Gümüşçü tarafından yayımlanan <a fr-original-style="" href="chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https%3A/www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/19448953.2018.1385924?casa_token=buqXlMhO66sAAAAA%3Aqa3qJgkK-KRYtHuH_uTACpO2jKkUYZRkLem01FHJi_iK0OywQgSkiX2vFHCzncyqd0kWfTPHDY_6Og" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">makalede</a> dört önemli noktaya dikkat çekiliyor:Bunlar AK Parti kampanyalarına verilen maddi destekler, iktidara yakın medyanın güçlendirilmesi, yine hükümete bağlı ve yakın vakıflara maddi destek verilmesi, alt sınıfların istihdam edilmesi ve yardım kampanyaları düzenlemesi. Bu yolla, AK Parti hükümeti hem otoriter politikaları için finansal destek ve medya gücü elde ederken hem de sosyal yardımları devam ettirerek seçmen kitlesini konsolide etmeyi başarabiliyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1655363637482.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.54" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

Kamu İhale Yasası ile ilgili hikayeler